Kozan Ekspres Gazetesi bir araştırma haberi içerisine girerek, yerli esnafımızın kan kaybetmesinin nedenlerini araştırdı.
Araştırmalar sonucunda Kozan´da faaliyet gösteren yerli esnafın çalışma sisteminin hatalı ve yanlış olduğu anlaşıldı.
ERKEN AÇ, ERKEN KAPAT YANLIŞ
Yerli bir esnafımız genel olarak iş yerini sabah saat 06.00 civarında açıyor. Esnafımız akşam saat 5 civarında iş yerini tekrar kapatıyor. Bu sistemle birlikte esnafımızın kan kaybı başlamış oluyor. Oysa uygulanması gereken sistem temel ihtiyaç ticareti yapmıyorsanız,uzmanlar tarafından işletmenizi sabah 09.00´ da açıp, gece 22.00´ da kapatmanız tavsiye ediliyor.
GEÇ AÇ, GEÇ KAPAT DOĞRU
Oysa ilçemize açılan ulusal mağazalar 22 sistemini uygulayarak kasalarını dolduruyor. Yerli esnafımızın yanlış sisteminden dolayı insanlarımız ulusal mağazaları tercih ediyorlar. Öte yandan Cumartesi ve Pazar günleri yerel işletmelerinin birçoğunun kapalı olması ise müşterinin Adana´ ya kaçmasına neden oluyor. Karayolları, karayolu yol ölçüm merkezi ilçemizden en çok yoğun araç çıkışının Cumartesi sabah saatleri olduğunu yayınladığı verilerle kayda geçtiği anlaşılıyor.
KUYUMCULAR DEVLET MEMURU MODUNDAN ÇIKMALI
Konu ile ilgili görüşlerine başvurduğumuz bazı vatandaşlarımız; "Büyük bir dert bu sizin dediğiniz. Ben bu ilçede bir adet çeyrek altın alamıyorum. Sabah saat 08.00´de mesai başlıyor. ilçemizdeki kuyumcularında mesaisi 08.00´ da başlıyor. Ben 12.00´da mola diyorum, kuyumcularda mola diyor. Ben akşam 17.00´ da paydos diyorum, ilçemizdeki kuyumcularımızda 17.00´ da paydos diyor. Cumartesi-Pazar ben izinliyim, ama maalesef bizim kuyumcularımızda izinli. Şimdi ben bir adet çeyreği nasıl alacağım? Birileri bana anlatsın. Diyecek başka bir söz yok, esnafımız eringeç."
Başka bir vatandaşımız ise; ? İlçemizde en hızlı gelişen sektör giyim. Yerli esnafımızın maşallahı var diye biliriz. Sabah hava ısınmadan iş yerlerini açıyorlar. Gün ışımadan iş yerini açan esnaf ilk siftahını ortalama olarak saat 11.00´ da yapıyor. İş yerini sabah saat 06.00´ da açtığını ön görürsek tam 5 saat iş yerinde bom boş bekliyor. Bu kadar bariz bir hata ile çalışıyorlar.Fakat dışarıdan gelen konfeksiyoncu sabah saat 09.00-10.00 gibi açıyor. Gece saat 23.00´ da kapatıyor. Akşamları iş yerleri tıklım tıklım. Bizim yerli esnafımızın çok iyi yaptığı bir şey var ise oda iyi ağlamak." Dedi.
Son olarak görüşlerini aldığımız vatandaşımız ise; "Öncelikle ilçemden alış-veriş yapma imkanı bulamıyorum. Neden olarak sorarsanız, öncelikle fiyat aralığı Adana´ da 50 TL olan bir ürün ilçemizde 100 TL civarında olarak karşımıza çıkıyor. Esnaflarımız iş yerlerini çok erken kapatıyorlar ve en önemlisi profesyonel personel çalıştırmıyorlar. İş yerlerinde çalışan bir çok genç arkadaşımız aylık 500 ile 600 TL arasında çalışıyor. Çoğunun sigortası yok, hal böyle olunca maalesef bizlerde yönümüzü Adana´ ya çeviriyoruz." diyerek ilçemizdeki esnaflarımızı eleştiriyorlar.
YANLIŞ BİR UYGULAMA DEĞİŞMELİ
Esnaflar penceresinden baktığımızda ise ilk akla gelen isim Kozan Ticaret Odası Başkanı Mustafa Kandemir. Kandemir; "Öncelikle en büyük sıkıntı Kozan Belediyesinin izni ile haftada 2 gün farklı noktalara kurulan sosyete pazarları, konu ile ilgili ilçede bulunan tüm sivil toplum örgütlerimiz şikayetimizi belediye yetkililerine bildirmemize rağmen hiç bir adım atılmadı. Evet, esnafımızın bir çoğu yanlış sistem ile çalıştığı doğrudur. Lakin bu yanlışlıktan yavaş yavaş vazgeçildiğini görüyoruz. Bu uygulama atadan deden kalan bir uygulama, kalkması gerekir. Bizde konu ile ilgili girişimlerde bulunuyoruz. Bilindiği üzere insanlarımız Adana´ya en çok giyim için gidiyorlar. Bu da yerli esnafımızın kendisini geliştirerek, moda olan markaları vitrinlerine koymalıdırlar. Elbette bu alanda da gelişme var ama yetersiz. Belirttiğimiz sorunların giderilmesi durumunda vatandaşlarımız Adana´ya gitmeyecektir. Kuyumcuların sisteminin yanlış olduğunu bizzat başkanlarına ileterek, karşılıklı bilgi alış-verişinde bulunduk. Bir an önce en kötü Adana standartlarına gelmeleri gerekmektedir." dedi.
ESNAFIN KAÇMAKTAN KOVALAMAYA VAKTİ YOK
Kozan Terziler ve Konfeksiyoncular Odası Başkanı Rıfat Özcanlı ise konuyu farklı bir pencereden değerlendiriyor. Özcanlı; " Öncelikle dışarıdan gelen herkese ama herkese çok kolaylık gösteriliyor. Buna ulusal mağazalarından tutun seyyar satıcısına kadar geçerli, ama bu kolaylık yerli esnafa gösterilmiyor. Bende ana neden bu, öte yandan geçmişten gelen bir gelenek bu. İş yerlerini erken açmak teknoloji ile birlikte bizim sektörümüzde de değişimler yaşanıyor. Lakin esnaf kaçmaktan kovalamayı maalesef düşünemiyor. İş yerlerini geç kapatsalar iyi olur. Fakat bu uygulamadan arada kalan esnaflarımız çok etkileneceğini sanmıyorum. Kuyumcularımız devlet memuru forsunda devam ediyorlar. Tüm iş yerleri aynı hakka sahip oldukları için bir kayıpları yok gibi görünüyor. Bence mesai saatlerini biraz genişletmeleri gerekmektedir. Örneğin akşam 06.00, Cumartesi öğleye kadar açmak gibi. Özellikle memurlar bu konudan çok rahatsız." dedi.
CAN VE MAL GÜVENLİĞİ ÇOK ÖNEMLİ
Çalışma saatleri ile eleştirilerin merkezi haline gelen Kuyumcular Başkanı Emin Canbolat, şu açıklaması ile haberimize katkıda bulundu." Evet özellikle konfeksiyon işi yapan esnafların erken saatte açıp yine erken saatte kapatmaları kesinlikle yanlış. Bu uygulamadan vazgeçilmelidir. Eminim ki eleştirilerin önündeki meslek gurubu bizizdir. Şimdi insanlarımız bizleri eleştiriyor. Lakin bizim işimizdeki en önemli konu güvenliktir. Her gün televizyonlarda bir kuyumcu soygunu haberi izliyoruz. Fakat bizde böyle bir vaka ile karşılaşılmıyor. Nedeni erken kapatmaktan kaynaklanıyor. İlçemizdeki meslektaşlarımız dağınık bir şekilde hizmet veriyorlar ve birçoğu yanlış çalışıyor. Bu nedenle mal ve can güvenliğini sağlayamazlar. İşini görmek isteyen her türde görüyor. Bakın ilçede 30 kuyumcu var, bu 30 kuyumcudan sadece 1 tanesi Cumartesi günleri nöbetçi kalıyor. Oda kendi masraflarını karşılamakta zorlanıyor emin olun. Şu anda işlenen yol sağlıklı bir yol" dedi.
Sonuç olarak yaptığımız araştırma haberi sonucunda yerli esnafımızın kan kaybetmesine neden olan maddeler şu şekilde sıralandı.
Maddenin 1. sırasını şüphesiz iş yerlerinin erken açılıp erken kapatılması oldu.
Dışarıdan gelen iş yerlerine gösterilen toleranslar.
Markaların ilçede yer almaması.
Düşük ücret ile çalıştırılan insanlar.
Ürünlerde görünen fiyat aralığı.
Atadan, deden gelen geleneklerin sürdürülmesi
Şeklinde sıralandı. Yerli esnafımızın daha iyi işlere imza ata bilmesi için en önemli madde iş yerlerinin erken açılıp erken kapanmasından dolayı ortaya çıkan maddi kayıp olarak gösterebiliriz.