Bu anemi pernisiyöz anemi olarak bilinir. Bu anemi çeşidinin oluşumu günümüzde en sık beslenme yetersizliğine yani bu vitaminden zengin besinlerin alınmaması ile ortaya çıkmaktadır. Fakat bir diğer nedeni ise mide mukozasının bozulması, ince bağırsaklardaki herhangi bir bozukluk ve hatta pankreastaki işlev bozukluğu bu vitaminin emilimine etkilemektedir ve buna bağlı olarak eksikliği görülmektedir. Örneğin karaciğer ve böbrek hastalarında B12 miktarınında izlenmesi gerekmektedir çünkü bu hastalarda eksikliğin ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir. Aynı zamanda yaşlılarda mide mukozasında zayıflama oluşabilir ve buna bağlı olarak B12 yetersizliğine rastlanmaktadır.
Özellikle mide kanserinde B12 emilimi bozulmaktadır. Besinlerle alınan B12 emilimi azaldığı için bu kişilerde B12 takibi gereklidir eğer eksikliği varsa dışardan B12 takviyesi verilmektedir.
Pernisiyöz anemi genetik geçişli olabilmektedir. Bunun yanı sıra anne karnında da oluşma sı mümkündür, çünkü vejeteryan bir annenin bebeğinde gebelikte ve gebelik sonrası emzirme döneminde B12 eksikliği görülebilir. Aynı zamanda gastriti olan bir kişide yine B12 emilim bozukluğu olabilmektedir, bu tip kişilerinde mutlaka B12 miktarına baktırmaları gerekmektedir.
B12 Vitamin eksikliği eğer vitaminin emilimindeki bir eksiklikten meydana geliyorsa, kişiye damar yoluyla bu vitamin düzenli olarak verilmektedir. Fakat tam aksi bir şekilde emilimde bir sıkıntı yok ama B12 vitaminini içeren besinlerin tüketiminin azlığı veya vejeteryanlık durumu söz konusu ise mutlaka beslenme durumunun değerlendirilip gerekirse dışardan damar yolu ile yine verilmesi sağlanabilir.
B12 vitamininin eksikliğini fark etmek önceki yıllarda çok gündemde olan bir konu olmadığı için mümkün değildi fakat artık halkımız daha bilinçli ve bu tür vitaminlerin eksikliği konusunda daha duyarlı hale geldi. Bu vitaminin eksikliğinde uyuşukluk, kol ve bacaklarda duyu azalması, baş ağrıları, özellikle yorgunluk, depresyon ve en çokta unutkanlık görülmektedir. Doğrudan sinir sistemini etkileyen bir vitamindir ve eksikliğinde folik asit ve b6 vitaminlerinden izlenmesi gerekmektedir. Çünkü sinir sisteminde birlikte çalışan bu 3 vitamin mutlaka doğru miktarda vucutta bulunmalıdır.
Anne sütü ilk 6 ayda eğer anne düzgün besleniyor ve vejeteryan değil ise bebeğin gereksinimini karşılar. Fakat aksi olan durumlar söz konusuysa mutlaka bebek ve anne ek B12 takviyesi almalıdır.
Özellikle vejeteryan olan anne adaylarında B12 eksikliği daha dikkatli izlenmelidir ve mutlaka dışardan B12 verilmeli ve mümkünde anne içeriğinde B12 fazla olan besinleri tüketmeye yönlendirilmelidir.
B12 yetersizliğinde tedavi olarak dışardan verilmesi Ya da beslenme durumunun düzenlenmesi gerekmektedir. Beslenme durumu düzenlenirken kişiye özel tedavi süreci uygulanır. İlk olarak beslenme hikayesi dinlenir ve hiç tüketmediği besinlerin listesi oluşturulur. Bu liste ile hastanın beslenme tedavi protokolü hazırlanır. Sonrasında kişi takip edilmeye başlanır, 15 gün sonra tekrar kanda B12 düzeyine bakılır ve anlamlı bir artış olup olmadığı gözlenir.
B12 içeği yüksek olan besinler ;
karaciğer 50-130 mcg
böbrek 20-50 mcg
et 2.0 ? 8.0
süt 0.1 ? 0.6
peynir 1.2 ? 3.6
yumurta 1.0 ? 1.2
balık 2.0 ? 8.0;
Vejeteryan olan kişilerde tamamen et ve ürünleri tüketilmiyorsa mutlaka peynir ve süt- yoğurt tüketimi düzenlenmelidir ve yüksek oranda alınması sağlanmalıdır. Eğer buna rağmen hala eksiklik görülüyorsa dışardan B12 takviyesi verilmesi gerekmektedir.
