Kozan'da tarihi Asri Mezarlık doldu, yeni defin alanı kalmadı. Bazı vatandaşlar, yakınlarını mevcut mezarların üzerine defnetmek zorunda kalırken, çözüm için Adana Büyükşehir Belediyesi'nin Karabuza/Eskikabasakal bölgesinde inşa ettiği yeni mezarlık sert ve kayalık zemin nedeniyle kullanılamıyor.
Tarihi mezarlık tıka basa doldu
Kozan'ın en merkezi defin alanı olan Asri Mezarlık, ilçenin hafızasında ve kültürel kimliğinde önemli bir yere sahip. 1935'te oluşturulan şehitlik bölümü, Kurtuluş Savaşı'nda hayatını kaybedenlerin anısına yapılan ziyaretlerle yıllardır ilçenin simgesi. Ancak bugün gelinen noktada mezarlığın yaklaşık %90'nından dolmuş durumda. Boş kalan alanlar ise dağınık ve parçalı olduğu için yeni definlerde kullanılamıyor. Yer sıkıntısı öyle boyutlara ulaştı ki, bazı aileler anne ya da babalarının mezarlarının üzerine defin yapmak zorunda kalıyor.
Milyonluk proje, taş gibi sorun
Adana Büyükşehir Belediyesi, sorunu çözmek amacıyla şehir merkezine yaklaşık 7-8 kilometre uzaklıktaki Karabuza/Eskikabasakal bölgesinde yeni bir mezarlık alanı inşa etti. Gasilhane, cenaze namazı alanı, idari bina gibi tüm tesisler tamamlandı. Ancak arazinin büyük bölümünün sert kayalık olması nedeniyle mezar kazmak neredeyse imkânsız hale geldi. İnşaat aşamasında bile dere yatağının ıslahı ve zeminin kazılması için iki ağır kırıcı iş makinesi aylarca çalıştı, ama sonuç değişmedi. Vatandaşlar "Buraya mezar kazmak hem zor hem de maliyetli" diyerek tepki gösteriyor.
Ulaşım da engel, bürokrasi de
Yeni mezarlık sadece zeminiyle değil, ulaşımıyla da sorunlu. Mevcut yollar dar, stabilize ve araç trafiğine uygun değil. Cenaze konvoylarının buraya ulaşması imkânsız denecek kadar zor. Vatandaşlar yolların acilen genişletilmesini ve asfaltlanmasını talep ediyor. Projeyi kilitleyen bir diğer unsur ise bürokrasi. 1/5000'lik nazım imar planı onaylansa da, 1/1000'lik uygulama imar planı Kozan Belediyesi'nin yetki devri kararı olmadığı için kabul edilmedi. Bu nedenle defin işlemleri resmen başlatılamadı.
Demografik baskı artıyor
Kozan'ın nüfusu 2023'te 132 bin 642 olarak kaydedildi. Türkiye genelinde binde 6,2 olan kaba ölüm hızı dikkate alındığında, ilçede yılda ortalama 826 ölüm gerçekleşiyor. Standart 3,5 metrekarelik mezar boyutlarıyla her yıl yaklaşık 0,29 hektar yeni alan ihtiyacı ortaya çıkıyor. Nüfusun yaşlanmasıyla bu talebin daha da artması kaçınılmaz. Asri Mezarlık'ın dolması, yeni mezarlığın ise faaliyete geçememesi, gelecekte defin krizinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
Halk tepkili: "Para da zaman da boşa gitti"
Tam teşkilatlı olarak tamamlanan, milyonlarca liralık yatırım yapılan yeni mezarlığın sert zemin, yetersiz yol ve bürokratik engeller yüzünden kullanılamaması vatandaşın sabrını taşırdı. "Asri Mezarlık'ta yer yok, yeni mezarlığa gidemiyoruz. Hem para hem zaman boşa gitti" diyen Kozanlılar, hem Adana Büyükşehir Belediyesi'ne hem de Kozan Belediyesi'ne çağrıda bulunuyor.
Yetkililerden beklenen ise net: Ulaşım altyapısının iyileştirilmesi, kayalık zemin sorununa çözüm bulunması ve bürokratik engellerin kaldırılması. Aksi halde, Kozan'da defin krizi derinleşecek ve milyonluk yatırım, yıllarca atıl durumda kalmaya devam edecek.
Bu yatırım boşa gitti ama Kozan'da herkesin kanuştuğu bir yer var. Mevcut asri mesarlığın doğu cephesindeki boş tarla. Burası değerlendirilmeli. Çeşitli platformlarda konuşuluyor ama burası için bir türlü adım atılmıyor.
