Çok iyi ezbere bildiğimiz Tigem aslında hakkında hiçbir şey bilmediğimiz Tigem! Tigem çiftçinin dostu olağanüstü bir işletme olup Osmanlı’dan günümüze genel nadir eserlerdendir.
TİGEM’in bir kolunu oluşturan haralar, ordunun ve sarayın iaşe ihtiyacını karşılamak ve at yetiştirmek üzere Osmanlı Devletinin ilk yıllarında kurulur. O dönemlerde 3-4 milyon dekarı bulan bir arazi varlığına ulaşır. Sonraları Osmanlı Devleti güç kaybettikçe arazilerde küçülmeye başlar. Böylece hara arazileri 450 bin dekara kadar düşer. TİGEM’in diğer kolu genç Cumhuriyetin kurduğu Zirai Kombinalar ve Devlet Ziraat İşletmelerine uzanır. 1937 yılında kurulan Zirai Kombineler ordunun gerektiğinde halkın gıda ihtiyacını karşılayacaktır. Bunun için yurdun değişik yörelerindeki hazineye ait boş araziler seçilir ve buralar çiftlik haline döndürülür. Devlet Ziraat İşletmeleri ise, modern tarım tekniklerinin uygulanması, tarım sanayinin geliştirilmesi ve bu konularda çiftçilere önderlik ve öğreticilik görevi yapması amacıyla Atatürk’ün muhtelif tarihlerde kurduğu çiftlikleri bağışlamasıyla kurulurlar. Bu çiftliklerde Zirai Kombinelerle 1950 yılında Devlet Üretme Çiftlikleri bünyesinde birleşirler.
TİGEM; Hara ve İnekhaneler ile Devlet Üretme Çiftliklerine ait varlıkların 1984 yılında bir çatı altında toplanmasıyla Kamu İktisadi Kuruluşu ( KİK) olarak kurulmuştur.1994 yılında ise, İktisadi Devlet Teşekkülü (İDT ) olarak yeni bir statü kazanmıştır. TİGEM; ülkemiz tarım sektörünün en önemli girdilerinden olan sertifikalı tohumluk ve üstün vasıflı damızlık gibi materyallerin üretimi ve dağıtımı ana ekseninde faaliyet gösteren, faaliyetlerinde özerk, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı, tüzel kişiliğe sahip bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. TİGEM’in Misyonu; Tarım ve tarıma dayalı sanayi için tohumluk, damızlık ve hammadde üretmek, gen kaynaklarını korumaktır. TİGEM’in Vizyonu; Stratejik önemdeki tohumluk ve damızlıkta öncü, tarıma dayalı sanayi için bitkisel ve hayvansal üretim yapan, gen kaynaklarını koruyan, kalitesiyle rekabeti artıran, dinamizmi ve güvenilirliği yüksek bir kurum olmaktır. 2014 verilerine göre Tigem’in arazi varlığı 3273099,6 dönüm olup 2723034,2’lik kısmı kültür altı arazisi, 1808033,1 dönümü tarla arazisi, 212317 dönümü yem bitkileri arazisi, 587960,1 dönümü tabii mera arazisi, 114724 dönümü bahçe arazisi, 550065,4 lük kısmı kültür dışı arazi ve 787914 dönümü sulanan arazidir. Bağlı olduğu ortaklıklar ve iştirakler ise; Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün %25 hisse paylı Kazova Vasfı Diren Tarım İşletmesi Sanayi Ticaret A.Ş. ve %20 hisse paylı BALA-Can Tarım Hayvancılık İşletmesi Sanayi ve Ticaret A.Ş. olmak üzere 2 iştiraki bulunmaktadır. Üyesi olduğu kuruluşlar: Ticaret Borsası, Ziraat Odaları Birliği, Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SET-BİR), Jokey Kulübü, Türk Kamu İşletmeleri Birliği (TKİB), Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği (TSÜAB), Bitki Islahçıları Alt Birliği(BİSAB), Tohum Yetiştiricileri Alt Birliği(TYAB), Fidan Üreticileri Alt Birliği(FÜAB) ve Tohum Dağıtıcıları Alt Birliği(TODAB). Son olarak TİGEM’in faaliyet konuları;
Ülkenin bitkisel ve hayvansal üretimini artırmak, çeşitlendirmek ve ürün kalitesini iyileştirmek amacıyla yetiştirdiği tohumluk, fidan, fide ve benzeri mallar ile ürettiği damızlık hayvan ve spermaları yetiştiricilere intikal ettirir. İşletmelerde elde edilecek hayvansal ve bitkisel ürünlerle birlikte, çiftçilerden alacağı ürünleri kıymetlendirmek için tesisler kurar, kurdurur, kurulanlara iştirak eder. Bitkisel ve hayvansal üretim, yetiştirme, ıslah konularında araştırmalar yapar, yaptırır ve gerektiğinde diğer ıslah ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapar. Ürettiği her türlü ürün ve hizmet konuları ile ilgili olarak çevre çiftçisi ve çiftçi örgütleri ile üretim amaçlı işbirliğine girer. Amaç ve faaliyetlerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu her türlü mal ve hizmeti yurt içi ve yurt dışından temin eder. Yurt içi ve yurt dışındaki kişi ve kuruluşlarla işbirliği yaparak her türlü mal ve hizmeti temin eder, bunları pazara hazırlayarak iç ve dış pazarlarda değerlendirir. Üretim ve işletme faaliyetlerinde bulunmak ve tesislerini kurmak üzere özel ve tüzel kişilerden yer kiralar, kiraya verir. İşletme ünitelerinde zaman içinde fonksiyonunu yitirmiş kümes, ahır, depo, sundurma ve benzeri binaların yıpranmaya terk edilmemesi ve ekonomiye kazandırılması için, işletme bütünlüğüne zarar vermemek kaydıyla özel veya tüzel kişilere kiraya verir. Faaliyet konuları ile ilgili üretim ve işletme tesisleri kurmak üzere yurt içi ve yurt dışı özel ve tüzel kişi ve firmalarla işbirliği yapar, ortaklık kurar ve faaliyete geçmesini sağlar. Yurt içi ve yurt dışı firmalarla patent, lisans, teknik beceri ve benzeri anlaşmaları yapar, bilgi ve teknolojiyi mer’i mevzuata göre satar ve satın alır. İşletme yönetimi, proje araştırma, fizibilite ve benzeri mühendislik hizmetlerini yapar ve yaptırır. Çalışma konuları ile ilgili beceri kazandırma seminerleri ve kurslar düzenler veya düzenletir. Yani buradan Ceyhan’a giderken yolda gördüğümüz Tigem aslında boş oturmuyor çiftçi için, Türkiye için bir şeyler yapmaya var gücüyle çalışıyorlar. Çiftçi kardeşim seninde, evlatlarının da çiftçiliğe gönlü varsa ilk olarak Tigem’i gezdireceksin, eksikliğini göreceksin, göreceksin ki çocuklarına, evlatlarına ve komşularına anlatacaksın, paylaşacaksın. Akıttığınız her terin hakkını almanız dileğimle!