Ercan Çalışkan


BORÇLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI 2

Geçen haftaki yazımızda bazı başlıklardan bahsetmiştim bu hafta o başlıklardan matrah artırımını biraz daha detaylandırdım umarım faydalı olur.


 MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI

Yıllık gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile KDV mükellefleri 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 takvim yılları için Kanun´un 5. maddesine göre matrah ve vergi artırımından yararlanabileceklerdir. Aynı şekilde; hizmet erbabına ödenen ücretlerden, serbest meslek ödemelerinden, yıllara sari inşaat ve onarma işlerine ait ödemelerden, kira ödemelerinden, çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden, esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemelerden, gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar da bu ödemelerine ilişkin olarak bu yıllarla ilgili vergi artırımında bulunabileceklerdir.  

Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar, mezkûr yıllar için matrah ve vergi artırımından yararlanabileceklerdir. 

 Mezkûr yıllar için takdir komisyonuna sevk edilmiş veya vergi incelemesine başlanılmış olan mükellefler de matrah ve vergi artırımından faydalanabileceklerdir.

Beyanname vermekle birlikte zarar, indirim ve istisnalar nedeniyle matrah ve vergi beyan etmeyen ya da faaliyet ve gelirini gizleyen veya hiç beyanname vermemiş olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri de matrah ve vergi artırımı yapabileceklerdir.

Matrah artırımında bulunulan yıllara ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri yasal süresinde verilmiş ve damga vergisi de dahil olmak üzere tahakkuk eden vergilerin tamamı süresinde ödenmişse ve bu vergi türleri ile ilgili olarak herhangi bir dönem için Kanunun 2 ve 3.maddeleri hükümlerinden yararlanılmamış olma şartıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri artırdıkları matrahlara %20 yerine %15 vergi oranı uygulanır. %15 oranının belirlenmesinde maddede öngörülen şartların her yıl için ayrı ayrı dikkate alınması gerekmektedir. Kanun´un 2 ve 3. maddesinden (2011-2015 yılları için) yararlanılmışsa, gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri yasal süresinde verilmiş ve damga vergisi de dahil olmak üzere tahakkuk eden vergilerin tamamı süresinde ödenmiş olsa bile %20 oranı uygulanacaktır.

Daha sonra pişmanlıkla veya kendiliğinden düzeltme beyannamesi verilmesi %15 oranının uygulanmasına engel teşkil etmez.

Yıllık beyannamede ödenecek vergi çıkmamışsa (zarar beyanı, istisna, indirim ve mahsup nedeniyle) %15 oranı uygulanacaktır. Bu şekilde indirimli oranda vergi ödeme hakkı bulunan mükelleflerin başvurularında, bu hususu, başvuru bildirimlerinin ilgili sütununda belirtmeleri gerekmektedir. 

Matrah ve vergi artırımında bulunulan yıllar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.

Matrah veya vergi artırımında bulunulan yıllara ilişkin daha önce tevkif yoluyla ödenmiş olan vergiler, matrah veya vergi artırımı nedeniyle ödenecek vergiden mahsup edilemeyecektir.  

6736 sayılı Kanun´un 5/1-ğ maddesine göre gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50´sini, 2016 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edemezler. Buna göre, indirim konusu yapılamamış olan geçmiş yıl zararlarının yarısı, 2016 ve müteakip yıl kârlarından mahsup edilemeyecektir. Zararların mali yıl bilançosundan veya indirim ve istisnalardan kaynaklanmasının bir önemi yoktur. Diğer taraftan 2015 ve önceki yılların kârlarından mahsup edilmiş olan geçmiş yıl zararları için herhangi

 

bir işlem yapılmayacaktır. 2016 geçici vergi beyanlarında bu nedenlerle fazladan düşülmüş geçmiş yıl zararı varsa, geçici vergi beyanı düzeltilmeyecek ancak, 2016 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyanında söz konusu zararların %50´si mahsup edilecektir.   

Önceki yıllarda başlayan ve 2016 yılında bitmiş veya halen devam etmekte olan yıllara sari inşaat ve onarım işleri için, Mart veya Nisan 2017 ya da müteakip yıllarda gelir ve kurumlar vergisi beyanında bulunulması gerektiğinden, bu durumda olanlar Kanun kapsamı dışında kalmaktadır.

Mükelleflerin taksitlerini süresinde ödememesi, matrah artırımından yararlanmalarına engel teşkil etmez. Ancak süresinde ödenmeyen taksitler 6183 sayılı Kanun´un 51.maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası (%1,40 x 2) oranında gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilecektir.      

1- Başvuru Süresi:

Mükellefler, 31 Ekim 2016 tarihi dahil gelir, kurumlar ve KDV yönünden matrah ve vergi artırımında bulunabileceklerdir