Özcan ALADAĞ


HAL YASASI TEKELİ ÖNLEYECEK Mİ?

Ramazan Bayramı’nda yine piyasalardaki aşırı fiyat politikasından kaynaklı rahatsızlıklar yaşanmaya devam etti.


Ramazan Bayramı’nda yine piyasalardaki aşırı fiyat politikasından kaynaklı rahatsızlıklar yaşanmaya devam etti. Bayramı mutlu geçirmek isteyenler maalesef diyorum tekelci zihniyetin yüzünden yine mutlu olamadı.
Denetim konusunda devletin resmi kurumları yetersiz kalınca, yerel zabıtalarında siyaseten fırsatçıların üzerine gidememesi gibi nedenlerle bu piyasa yine bildiğini okudu. İstediği fiyatlarla ürünlerini satmayı sürdürdüler.
Enflasyonla topyekin mücadele programı kapsamında yeni hal yasasının hazırlanarak kısa zamanda hayata geçirilmesini hedefleyen Hükümet, yeni hal yasasını hazırlayarak uygulamaya geçirebilmek için gayret sarf ediyor. Meyve ve sebzede tarladan markete geliş fiyatlarındaki farkın giderek artması üzerine harekete geçildi aslında. Yeni yapılacak düzenleme ile meyve sebzede komisyonculuk ve stokçuluğun tarihe karışması, ürünlerin tarladan tüketiciye daha uygun fiyatlara gelmesi hedefleniyor.
İnşallah başarılı olunur. Beklentimiz bu istikamette. Hal yasasının içeriğinde neler yer alıyor? Sorusunu biraz araştırıp sizlerle paylaşmak istedim.
Kamuoyunda "Hal Yasası" olarak bilinen 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yapılacak düzenlemeyle sebze ve meyve ticaretinde radikal değişiklikler yapılacak. Bu kapsamda, hallerin altyapısı yenilenecek ve yeni bir bakış açısıyla modernizasyonu sağlanacak.
Üretici ve tüketici hakları açısından büyük önem taşıyan yeni yasanın, fiyat istikrarının sağlanmasına katkı vermesi bekleniyor. Sebze ve meyvenin borsası niteliğindeki hallerin sayısının düşürülmesi, ürün çeşitliliğinin ve işlem hacminin artması planlanıyor.
Komisyonculuğun tarihe kavuşması gerekiyor. Satışta rekabetin üst düzeye çıkması, yeni haller, yeni satış alanları, üretici ve üretici örgütlerinin satış imkânlarının sağlanması gerekiyor. Soğuk hava depolarıyla lojistik kayıpların önlenmesi gerekiyor.
Türkiye´de bu ekosistemin kurulması sadece enflasyon açısından değil, aynı zamanda gıda ürünlerine çok daha makul fiyatlarla erişilmesi açısından da önemli. Çok başarılı bir modelle; tarladan çatala kadar çok güçlü bir ekosistem oluşturarak, çok profesyonel yetkin bir altyapı oluşturularak hem ürün kalitesi, hem maliyeti, hem zamanlaması, hem de israfı noktasında kritik bir ekosistem oluşturulması gerekiyor.
Sadece tarımda değil tüm alanlarda sağlanacak güçlü koordinasyonla üretici fiyatlarında etkili olan süreçlere karşı aksiyon adımları güçlü bir şekilde atılacak deniliyor. Tüm üretim ve girdi maliyetlerini düşürmek için reel sektöre destek vermeye devam edilmesi düşünülüyor.
Bütün bunlar hayata geçirilirse fiyatların aşağıya çekilmesi kaçınılmaz olacak. Bu arada denetim konusunda da yeterli denetim yapılmadığı için çıkan yasanın uygulamasında ne gibi sıkıntılar çıkacak? Onu da yasanın uygulanmaya başlaması ile görmüş olacağız.
En nihayetinde ülkede her insan kendi satış bedelini kendisi belirler duruma geldi. Bunun acilen ortadan kalkması gerekiyor. İnsanların tek bir isteği var. Aldıkları ücretin geçinmeye yetmemesi gibi önemli sorunun ortadan kaldırılması.
Bunu sağlayacak olan yasaların da biran önce hayata geçirilmesini dileyerek yeni hal yasasının bir kazanım gibi gözüktüğünü belirterek yazımıza nokta koyalım.
Rahat, huzur, mutlu bir yaşam bizim de hakkımız. O halde bu hakkımızı kısa zamanda temin edin lütfen…