Faruk YİĞENOĞLU


KOZAN’ımızın KURTULUŞU

Kozan’ımızın Kurtuluşu nasıl başladı. O zamanlar işgal edilen ilçemizi temsilen Kuvayi Milliye kahramanı, Adana cephesi öncülerinden Müfreze Komutanı Sehlikzade Hasan Efendi ile Sivas Kongresine katılan heyet kongre toplayarak milli mücadele harekâtını başlatan Mustafa Kemal ile görüşmek istediler.


Kozan’ımızın Kurtuluşu nasıl başladı. O zamanlar işgal edilen ilçemizi temsilen Kuvayi Milliye kahramanı, Adana cephesi öncülerinden Müfreze Komutanı Sehlikzade Hasan Efendi ile Sivas Kongresine katılan heyet kongre toplayarak milli mücadele harekâtını başlatan Mustafa Kemal ile görüşmek istediler. Mustafa Kemal ile görüşme haberleşmesini ve planlarını Sehlikzade Hasan Efendi gerçekleştirdi. Sivas Kongresinin tamamlanmasından sonra Ekim 1919 sonlarında Sivas'a gelen Kozanlılar, Mustafa Kemal ile özel bir görüşme yaptılar. Kozan Sancağı'nda yaşanan Fransız işgali ve Ermenilerin saldırılarına karşı bölgede mücadele yapmanın gerekli olduğu hakkında bilgiler verdiler.

Kozanlılar Atatürk'e "Bizim malımız, paramız ve silahız var, yalnız bunları bir düzene koyup yerinde kullanacak kumandana ihtiyacımız var" der. Kozan heyetini dinleyen Mustafa Kemal Paşa bir karara vardı ve şöyle dedi. "Size istediğiniz komutanları vereceğim, fakat sizin hayatınız gibi vereceğim komutanların varlığı da bu işin büyük bir gizlilik, bir komitecilik ruhu içinde yürütülmesine bağlıdır. Şimdi siz Kayseri'ye hareket edin, komutanlarınız arkadan size yetişeceklerdir" der.

Kozan'lıların huzurdan ayrılmasından sonra Mustafa Kemal Paşa, Binbaşı Kemal Bey'i (Kozanoğlu Doğan) takma adı ile Kilikya Kuvai Milliye Komutanlığı'na, Yüzbaşı Osman Bey'i de (Aydınoğlu Tufan) adı ile onun yardımcılığına görevlendirir.Görev bölümü yapılır. Binbaşı Doğan Bey ile Ratıp Bey Batı Kilikya Komutanlığı'na görevlendirilir.Kamberli Osman Bey'in evindeki toplantıya katılan Gizzik Duran ve çetesi, Osman Tufan Bey'i alıp Tufanbeyli'ye hareket ederler. Tufanbeyli'den Göksun'a varırlar. Meyremçil Belini aşarak Osman Bey Andırın'a iner. Yaycıoğlu İbrahim Ağa'nın evinde karargâh kurarak, Doğu Kilikya Müdafai Hukuk Cemiyeti'nin temelini bu evde atar. Daha sonra Kadirli Müdafai Hukuk Cemiyeti'ni kurarak Kuvai Milliye Teşkilatı'nı harekete geçirir. Yiğit Kadirli halkı, 7 Mart 1920'de Kadirli'yi işgalden kurtarır. Kadirli'ye inen Osman Tufan Bey, Kozan'ın kurtuluşunun nasıl yapılacağını, Kozan'dan varan heyetlerle görüşüp Müdaafa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurulmasını ve yönetim kurulu ile başkanın seçilmesini ister.Bu grup komutanları emrinde bulunan kahraman Kozanlılar, Kozan'a hücum etmek üzere ilçeyi abluka altına alırlar. Durumu haber alan Fransız işgal kuvvetleri komutanı Tayyarda hazırlık yapar. 1 Haziran'ı 2 Haziran'a bağlayan gece yarısından sonra Kozan'ın yerli Ermenilerini de yanlarına alarak işgal kuvvetleri Kozan'ı boşaltırlar. 2 Haziran 1920 günü Türk Milis Kuvvetleri Kozan'a girdiler. Böylece bir yıl, 2 ay, 24 gün işgal altında kalan Kozan ve çevresi düşmandan temizlendi.Her yıl 2 Haziran günü Kozan'ın Kurtuluş Bayramı olarak büyük bir coşku ile kutlanmaktadır. Kozan Cumhuriyetin ilanından sonra 1923 yılında Vilayet hüviyetine kavuşmuş fakat bir takım siyasi uyuşmazlıklar nedeniyle 1926 yıllarından sonra il statüsü lağvedilerek Adana İli'ne bağlı İlçe haline getirilmiştir.

Tabii ki unutmamak gerekir o dönem de dedelerimizin milli mücadeleye birebir katkı sağlamış olması bizler içinde gurur vericidir. Fransızlar, Kozan'ı terk ettikten sonra Sehlikoğlu Hasan Efendi başkan olmuştur. Daha sonra seçimle gelen ilk başkan Yiğenoğlu Ahmet Efendi'dir. Yiğenoğlu Ahmet Efendi'den sonra Kurdoğlu Hulusi Efendi seçilmiştir. Daha sonra Yiğenoğlu Ahmet Efendi tekrar başkan seçilmiştir.O dönemde milletvekili olan A. Şadi Çelik, atama ile Ahmet Hafi Çelik'i başkan olarak atamış ve o da 1 yıl başkanlık yapmıştır. Daha sonra Yiğenoğlu Ahmet Efendi seçilerek 5 yıl daha görev yapmıştır.

Bugün hala ERMENİLER KOZANIMIZ üzerinde oyunlar oynanırken bilinçlendirme doğru yapılmalıdır ki sahip çıkabilmeli doğru bilgilerle geleceğe ışık tutmalıyız.Aslında hazırlanan ve paylaşılan Kozan Kuva-yi Milliye Teşkilatı kahramanları listesi düzenlemesi yanlıştır. Neye göre hazırlandıysa düzeltilip doğru haliyle paylaşmak tarihi doğru öğrenmek gerekir.

Kozanımızın tarihi en sade, yalın haliyle öğrenmek isteyenler Sehlikzade Hasan Efendi Çiftliğine gidip görmelidir. Emeği geçenlere teşekkür eder Milli mücadele döneminden bugüne kadar önce Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları ve bütün şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz.